Ludzkie ciało jest niesamowitą konstrukcją adaptującą się i współdziałającą w trakcie różnych aktywności. Od codziennego chodu po trening na siłowni czy też innego rodzaju sporty. Struktury w naszym ciele muszą zachowywać swoją integralność, która wymaga współdziałania pomiędzy elementami kompresyjnymi i napięciowymi. Pierwszym i bezapelacyjnym fundamentem ciała człowieka są stopy. Stopa jest pierwszym elementem naszego ciała, który ma kontakt z podłożem w trakcie lokomocji.
O ile zniszczenie jednego elementu struktury o prostej konstrukcji może prowadzić do jej upadku, o tyle poddawanie próbie jednego obszaru w o wiele bardziej złożonej konstrukcji, jaką jest ludzkie ciało, będzie mniej brzemienne w skutkach. Przyglądając się ciału możemy zaobserwować, w jaki sposób potrafi się ono adaptować do dysfunkcji w każdym obszarze.
W pracy trenerskiej obserwujemy wiele problemów, z jakimi borykają się ludzie w obecnych czasach. Nie ma złej czy dobrej pozycji dla naszego ciała. Najgorsze jest spędzanie dużej ilości czasu w jednej pozycji. Jeżeli nie jesteśmy aktywni fizycznie, to z wiekiem zatracamy
wiele zdolności. Najbardziej możemy tego doświadczyć obserwując naszą gibkość. Tracimy ruchomości, z których nie korzystamy. Jeżeli większość dnia siedzimy przy biurku, to nie możemy się dziwić, jeśli problemem dla nas jest zrobienie przysiadu.
Stopa – budowa
Pierwszym i bezapelacyjnym fundamentem ciała człowieka są stopy. Leniwa stopa leżąca na ziemi jak placek, zespawany staw skokowy – to może oznaczać tylko lawinę dysfunkcji w innych częściach naszego ciała. Stopa, podobnie jak dłoń, jest strukturą wielokostną.
Zawiera łącznie 26 kości z licznymi stawami. Stanowią one podstawę dla ciała i pomagają dostosować się do nierównego terenu absorbując wstrząsy. Kość stępu i śródstopia tworzą bardzo ważne dla stopy, i co za tym idzie – całego ciała, trzy łuki. Łuk podłużny
przyśrodkowy i boczny, które rozciągają się od kości piętowej do kości śródstopia i stępu, oraz trzeci łuk, łuk poprzeczny, tworzą podstawy kości śródstopia.
Kilka więzadeł i rozcięgno podeszwowe wspierają łuki stopy. Dodatkowo więzadło sprężyste jest główną podporą przyśrodkowego łuku stopy. Długie więzadła podeszwowe zapewniają wsparcie dla bocznego łuku podłużnego. Grube, włókniste połączone ze sobą pasma tkanki łącznej, znane jako powięź podeszwowa lub rozcięgno podeszwowe, rozciągają się na podeszwowej powierzchni stopy, pomagając w utrzymaniu łuku podłużnego.
Od niej się zaczyna
Stopa jest pierwszym elementem naszego ciała, który ma kontakt z podłożem w trakcie lokomocji. Co za tym idzie – jej kontakt rozpoczyna większość czynności związanych z przemieszczaniem się. Moment kontaktu stopy z powierzchnią definiuje to, co wydarzy się w pozostałych częściach ciała. Poza całą stopą i stawami skokowymi to staw kolanowy, biodrowy i kręgosłup będą kolejnymi głównymi miejscami amortyzującymi ruch. Nie wchodząc szczegółowo w biomechanikę chodu czy biegu można powiedzieć, że stopa
odgrywa znaczącą rolę w zwykłych aktywnościach, aby utrzymać ciało w zdrowiu fizycznym.
Wszelkiego rodzaju dysfunkcje związane ze stopą wpływają niekorzystnie na integralność całego aparatu ruchu. Nieprawidłowo funkcjonujący staw odbija się na sąsiednich strukturach. Więc jeśli do wykonania jest zadanie, lecz dany staw nie
jest w stanie go wykonać, to cel zostanie zrealizowany poprzez obciążenie innych obszarów naszego ciała, wykorzystując tym samym typowe zachowanie kompensacyjne.
Strukturalnie stopa może być widziana jak skręcony talerz, zdolna do pronacji i supinacji. Jest to esencja ruchu, który występuje, aby stopa była w stanie przyjmować siły. W trakcie obciążenia kończyny energia mechaniczna magazynowana jest we wszystkich
strukturach elastycznych – więzadłach, ścięgnach i rozcięgnie podeszwowym, a także w ekscentrycznie kurczących się mięśniach.
Jeśli chcesz przeczytać artykuł autorstwa Sebastiana Kasprzyckiego i Wojciecha Salmonowicza w całości, zapraszamy do naszej czytelni online – LINK
Możesz też otrzymać wersję papierową magazynu. Wystarczy, że wypełnisz formularz bezpłatnej prenumeraty – LINK
Fot. Nino Liverani/Unsplash
